Toon Berendsen
VVP
Neem je verantwoordelijkheid, doe het gewoon!
Evenals de eerdere edities bood de Positive Finance Day 2019 van Dazure en New Financial Forum volop inspiratie. Want de (financiële) wereld verbeteren, is urgenter dan ooit. Wacht niet af, neem je verantwoordelijkheid, doe het gewoon!
Willem Vreeswijk, initiatiefnemer van New Financial Forum, stond aan het begin van de goedbezochte middag stil bij de lancering van het platform precies vijf jaar geleden. En constateerde dat de noodzaak tot verandering in de tussentijd alleen maar groter is geworden. Hij gaf enkele voorbeelden, die we eigenlijk allemaal al wel kennen. Maar die we niet langer kunnen ontkennen. 'Normal is over', heet niet voor niets de film van Renée Scheltema die het Forum onlangs vertoonde en die diepe indruk maakte.
Volgens Vreeswijk kan iedereen bijdragen aan de ommekeer ten goede. Vreeswijk: “Neem je verantwoordelijkheid. Het maakt uit wat je eet, hoe je reist, hoe je stemt. Alle individuele keuzes dragen bij. Je kunt dus wat doen.”
Ben & Jerry’s
Doe dat dan ook gewoon, was eigenlijk ook de boodschap van de hele middag verder. Tijdens de Positive Finance Day, met als gastheer De Goudse, presenteerden zich een aantal initiatieven die ‘gewoon’ bezig zijn met vernieuwing. Daaronder Scale of Significance, dat werkt aan een nieuwe waardering van bedrijven.
De genomineerden voor de Positive Finance Awards 2019 zijn ook ‘gewoon’ begonnen (de Awards gingen overigens naar BLG Wonen voor de huurverklaring en Bright Pensioen).
Ook gewoon begonnen: Ben & Jerry’s. “Succes smaakt beter als iedereen er voordeel bij heeft”, vat de benadering van Ben & Jerry’s goed samen. Pleun Lauwerier, country manager Benelux, gaf een kijkje in de keuken. Het bedrijf heeft drie duidelijk omschreven missies: een productmissie (dit houdt onder meer in 100 procent Fairtrade), een financiële missie en last but absoluut not least een sociale missie.
Amba Zeggen (Risk & Governance) noemde het Amerikaanse Lemonade – sinds kort ook in Duitsland actief – als voorbeeld hoe verzekeren ook kan. Zeggen: “Een bakker doet alles om lekker brood te maken. Maar is een verzekeraar blij als een polishouder 100 jaar wordt? Het business model van verzekeraars is dat ze hun best doen om te kijken hoe ze níet aan hun belofte hoeven te voldoen. Bij Lemonade is het juist andersom.”
Dogma’s
Zeggen benoemde enkele van de dogma’s die verandering in de weg staan: ‘bonussen zijn nodig om te groeien’ en ‘belastingontwijking is een must’. Ze liet zien dat bonussen bij complexe taken juist niet werken. Tenminste niet als je met je bedrijf wilt bijdragen aan een betere wereld. Dan is het veel belangrijker dat je mensen plezier hebben in hun werk, dat ze het verschil kunnen maken, dat ze zich kunnen ontwikkelen. En belastingontwijking is volgens Zeggen niet nodig om succesvol te zijn. Bovendien: van het belastinggeld worden wel allerlei voorzieningen betaald die jij nodig hebt om als onderneming überhaupt succesvol te kunnen zijn. Zoals een goede infrastructuur.
Volgens Zeggen moeten we elkaar niet langer voor de gek houden. En in beweging komen. “Er zijn geen excuses meer.”
Dom
In beweging komen, klinkt mooi. Maar hoe doe je dat dan? Zeggen noemde al het leggen van andere accenten en het vernieuwen van business modellen. Volgens Kaj Morel (Zaak van Betekenis) moet het zelfs naar een geheel andere economie: de betekeniseconomie.
Morel: “We gaan de 21e eeuw in met een verhaal uit 1950. Toen wist men een aantal dingen nog niet. Men dacht dat er meer dan genoeg was, van CO2 had nog nooit iemand gehoord. Nu weten we die dingen wel. Toch zoeken we de oplossingen steeds weer binnen het oude systeem. Dat is raar. Dat is dom. Het is tijd voor een ander verhaal.”
Morel noemde kenmerken van het huidige economische model, waarin “mensen bestaan om te werken en te consumeren en bedrijven bestaan om spullen te maken en mensen aan het werk te houden”. Enkele van die kenmerken: gericht op jezelf, individu belangrijker dan gemeenschap, ethiek heeft niet met economie van doen, zoveel mogelijk winst maken, korte termijn is leidend.
Morel: “In de betekeniseconomie daarentegen doe je niets dat schadelijk is voor de gemeenschap, is er voorspoed voor iedereen, zijn bedrijven zoveel mogelijk van betekenis voor anderen, is de lange termijn leidend, is er betekenisvolle groei en is er ‘dikke waarde’; de waarde die wordt toegevoegd is groter dan de schade en er zijn geen verborgen kosten.”
Homo ecologicus
Volgens Astrid Elburg (Elburg Consultancy) kunnen alleen nieuwe systemen ontstaan als het onderwijs, nu gericht op conditionering, verandert. Van de homo economicus moeten we toe naar de homo ecologicus. Natuurlijk blijft vakinhoudelijke kennis van belang, maar het accent moet volgens Elburg veel meer komen te liggen op persoonlijke ontwikkeling en relationele vaardigheden. Verder is het van belang dat andersdenkenden de ruimte krijgen. Want juist deze mensen zorgen vaak voor nieuwe zienswijzen. Elburg opperde een ‘wensmuur’, waar andersdenkende hun ideeën kwijt kunnen. Want niet iedereen treedt graag op de voorgrond. Zo komen de vernieuwende ideeën toch goed terecht.
De middag werd afgesloten door Jaap Godrie (designer en Rembrandt-kenner) . Hij vertelde hoe Cosimo de Medici er in slaagde de koepel van de Duomo van Florence wel voor elkaar te krijgen, nadat er jarenlang was gesoebat. Hij liet de eis los dat het ontwerp van een architect moest zijn, een architect die bovendien uit de stad zelf moest komen. Pas toen kwam er een definitief ontwerp, van de hand van een zilversmid. Cosimo de Medici deed het gewoon dus. Nu wij nog.
Toon Berendsen - Consument moet nieuwe financiële wereld beleven
