Ewald Bary
Ewald Bary
De ontzuiling van de financiële sector: op naar een nieuwe bouwlaag
Vroeger was alles anders. Overzichtelijk. Geen smartphones met mogelijkheid tot online bankieren, geen pin en geen internet of things. Wanneer we teruggaan in de tijd, zien we de euro wegsmelten, pinautomaten verdwijnen en komen we uit bij giroblauw-past-bij-jou.
Dat laatste staat voor mij symbool voor een tijd die ik in gedachten ook wel de financiële verzuiling noem. Je had de Boerenleenbank, de Postbank en de Bondspaarbank. Je bankierde daar waar je ouders je eerste rekening opende, deed wat zij deden en bewoog je binnen die cirkel. Er was geen internet dat je googleplex keuzes bood.
Ook het financiële vakgebied was in die tijd overzichtelijk. Een hypotheekadviseur adviseerde op het gebied van hypotheken en een schade-man had verstand van brandverzekeringen (‘Ik durf het bijna niet te vragen maar… mag ik even’). Deelgebieden hadden elk met hun eigen keurmerk, certificering én bestaansrecht. Het was een tijd dat adviseurs vanuit hun eigen intrinsieke motivatie kozen voor hun eigen ontwikkeling. Dat was een risico want iedereen handelde naar eigen eer en geweten (en dat laatste was niet altijd zuiver), maar het had ook een groot voordeel: adviseurs hielden van hun vak en waren gemotiveerd om te investeren in hun eigen ontwikkeling. Het leidde tot veel kennis en specifieke aandacht voor de klant.
Hoe anders is het landschap nu. Ingegeven door wet- en regelgeving, de dood van het leven-bedrijf en het verbod op provisie is financieel advies eenheidsworst geworden. Via internet is alles bereikbaar voor iedereen waardoor niemand meer weet waar of hij het zoeken moet. De specialist is generalist geworden en we volgen allemaal hetzelfde proces. De intrinsieke motivatie is vervangen door een extern geweten: de toezichthouder.
Het gevolg is dat er veel aandacht gaat naar verplichte kost en steeds minder naar specialistische opleidingen. Kennis vergaat en organisaties als SEH, NVHP, FFP en RFEA luiden dan ook de noodklok. Want als de leden afhaken kan een stichting (of vereniging) niet langer bestaan. Valt alles om dan is daarmee de ontzuiling compleet.
Het is een somber toekomstbeeld dat ik schets. Een waarbij elke vorm van houvast voor de consument ontbreekt. Ik kan alleen maar hopen dat nu de huidige PE-cyclus tegen het einde loopt, er weer ruimte komt voor diepgang. Voorzichtig zie ik om me heen initiatieven ontstaan: nieuwe programma’s als Estate Planning, Adviesvaardigheden, Future Skills en Trusted Advisor worden enthousiast ontvangen. Het zijn nog niet bepaald stevige zuilen, zover is het nog niet, maar misschien kunnen we spreken van een eerste bouwlaag op het fundament van vakbekwaamheid. Als opleider zie ik kansen om de markt beter te maken. Maar dan moeten we wel samen aan de slag gaan om met de brokstukken van dat wat is afgebroken, iets moois en nieuws neer te zetten. Samen bouwen aan een nieuwe toekomst, ik ben voor.
Ewald Bary - Het nieuwe ondernemen vraagt om duurzame en complete ontwikkeling.
