Geef de mens de ruimte
Vallen bij een inboedelverzekering de uit een woning gestolen goudstaven onder de beperkte dekking van de rubriek kostbaarheden, of onder de rubriek inboedel? En hoe zit het met de brommer waar de verzekeringsvoorwaarden aangeven dat ook stormschade is gedekt, wanneer schade ontstaat doordat de brommer door een stormvlaag omvalt?
Zo maar twee, wat mij betreft curieuze, vragen die in de afgelopen maand behandeld worden in de uitspraken van de geschillencommissie KiFiD. De uitspraken maken denk ik duidelijk hoe divers de situaties zijn waar je mee te maken kunt krijgen wanneer je de praktijk van alle dag moet gaan toetsen aan de polisvoorwaarden die in het verleden zijn opgesteld.
Ik denk dat het niet mogelijk is polisvoorwaarden op te stellen die voorzien in elke denkbare situatie die in de praktijk kan voorkomen. Elke poging daartoe zal eindigen in vuistdikke contracten die niemand meer begrijpt. Zelfs dan zal snel blijken dat er toch weer situaties voordoen die bij het opstellen van de voorwaarden niet waren voorzien.
Het niet volledig kunnen vangen van de toekomst in polisvoorwaarden brengt met zich mee dat echte zekerheid alleen maar kan bestaan wanneer wederzijds vertrouwen aanwezig is. Niet altijd de letter van de verzekeringsvoorwaarden moet bepalend zijn. Bepalend moet zijn wat partijen bij het afsluiten van de verzekering hadden willen afspreken indien ze aan de situatie die zich later voordoet, hadden gedacht. Uiterste goede trouw blijft daarmee de sluitsteen van elke verzekeringsovereenkomst.
Dat geeft in mijn optiek tegelijkertijd de begrenzing aan van de automatiseringsslag waarmee we in de financiële sector te maken hebben. We kunnen veel automatiseren en digitaliseren. Onze branche zal er over vijf jaar anders uitzien dan nu. Maar de vraag is of je ook de uiterste goede trouw in bytes en bits kunt vastleggen ? Ik denk het niet. Daarmee is wat mij betreft het een gegeven dat binnen verzekeringen het menselijke element belangrijk blijft.
Vanuit die erkenning is het belangrijk dat werkgevers hun mensen niet proberen automaten te laten worden. Met protocollen en checklists waarbij van de mensen wordt verwacht dat ze die op de automatische piloot afwerken. Ordening. Gelijke behandeling van gelijke gevallen. Voorspelbaarheid. Begrippen die voor elke organisatie belangrijk zijn. Maar tegelijkertijd het gevaar in zich dragen dat mensen niet meer de ruimte voelen om zelf na te denken. Om zich in te leven in de belangen van de klant. En zich de vraag te stellen “wat hadden we met elkaar nu eigenlijk willen afspreken”.
Mijn wens voor 2018 is dat organisaties ruimte blijven bieden aan hun mensen om mens te blijven. Om zelf een afweging te kunnen maken dat een verzekering wordt afgewikkeld zoals partijen dat bij het afsluiten van de verzekering voor ogen stond. En de besluiten niet alleen te laten bepalen door wat de juristen in de geformuleerde teksten denken te lezen.
Verzekeringen is mensenwerk. Laat dat zo blijven. Ook in 2018!
Jurjen Oosterbaan -